Մանչուկն ու Կարլսոնը

(Հորինված ընկերների և Կարլսոնի սինդրոմի մասին)

Մեծահասակները թվեր շատ են սիրում: Երբ նրանց պատմում ես, որ դու նոր բարեկամ ես ձեռք բերել, նրանք երբեք չեն հարցնում ամենագլխավորի մասին: Երբեք նրանք չեն ասի. «Իսկ ինչպիսի՞ ձայն ունի նա: Ինչպիսի՞ խաղեր է սիրում խաղալ: Թիթեռներ բռնո՞ւմ է, թե՞ ոչ»: Նրանք հարցնում են. «Քանի՞ տարեկան է նա: Քանի՞ եղբայր ունի: Քաշն ինչքա՞ն է: Ինչքա՞ն է վաստակում նրա հայրը»: Եվ դրանից հետո երևակայում են, թե ճանաչեցին մարդուն:  (Հատված "Փոքրիկ իշքան" ստեղծագործությունից):

Այո, հաճախ թվում է, որ մեծահասակների աշխարհը չոր է ու սառը՝ հաշվարկներով ու անկարևոր մանրուքներով լեցուն: Երբեմն հենց նման վազքի ու խառնաշփոթի մեջ, մենք չենք նկատում սեփական երեխաներին, չենք ճանաչում նրանց, չենք կարողանում լսել նրանց կարիքները, ժամանակ տրամադրել: 

Եվ մի օր նկատում ենք, որ մեր փոքրիկը խոսում է ինչ-որ Ալլայի, Նունեի կամ Կարսոնի հետ: Իհարկե, վախենում ենք և ցանկանում ենք անհապաղ տանել մասնագետի մոտ:

Իրականում, երեխան ապ

րում է լրիվ այլ՝ կախարդական աշխարհում, որտեղ Կարլսոններ կան, կան Փոքրիկ իշխաններ, ովքեր լսում են նրանց և արտահայտում են երեխայի չբարձրաձայնած կարիքները: 

Նման երևակայական ընկերները երեխայի մոտ սովորաբար հայտնվում են 3-3,5 տարեկան հասակում, ինչը խոսում է տարիքային զարգացման առանձնահատկությունների և վառ երևակայության մասին: 

Երակայական ընկերները լինում են ամենատարբեր կերպարներով: Միշտ չէ, որ նման ընկերը մարդ է, ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ երևակայական ընկերների մոտ 50 % -ը կենդանիներ են: Երեխան մարդկային որակներով է օժտում ամենատարբեր կենդանիների, առարկաների, երևույթների և այլն: Երևակայական ընկերները անկանխատեսելի են, նրանք կարող են լինել ամենուր կամ կոնկրետ վայրերում՝ տատիկի տանը, մանկապարտեզում, բակում և այլն: 

Երեխաները երևակայության ամենահարուստ պաշարն ունեցող էկաներն են: Դեռևս 1,5 տարեկանում նրանք արդեն սկսում են խաղալ երևակայական առարկաներով՝ ուտել երևակայական կերակուրը, խմել երևակայական ջուրը իրական բաժակից: Ավելի մեծ տարիքում նրանց երևակայությունն այնքան է զարգանում, որ նրանք ի վիճակի են հորինել ամբողջական կերպար և սցենարներ: Դժվար է ասել, թե մոտավորապես ինչ հարաբերակցությամբ են երեխաներն ունենում նման ընկերները, սակայն մոտավոր հաշվարկներով մոտ երեխաների 65%-ը ունենում են հորինված ընկերներ:

Կարիք չկա նման դեպքերում միանգամից երեխային տանել մասնագետի մոտ, դա խոսում է երեխայի վառ երևակայության և կրեատիվության մասին: Ընդհակառակը, դրանից պետք է օգուտ քաղել. նման ընկերները ծնողի համար լավ դիագնոստիկ և սեփական երեխային ճանաչելու միջոց կարող են հանդիսանալ: Դիտարկելով երեխայի և երևակայական ընկերոջ խաղը՝ մեծահասակը կարող է շատ բաներ իմանալ սեփական երեխայի ցանկությունների, վախերի և անհանգստության մասին: 

Տարբեր տարիքներում նման հորինված ընկերները կարող են կատարել տարբեր ֆունկցիաներ: Այսպես՝ 2 տարեկանը երևակայական ընկերոջ հետ խաղում է, 4 տարեկանը՝ նրա հետ կարող է կռվել՝ ցանկանալով ցուցադրել իր ուժը, 6 տարեկանը՝ կիսվել իր զայրույթով կամ այլ էմոցիաներով, որոնք նա զգում է մոր կամ հասակակիցների նկատմամբ: 

 Իսկ ինչո՞ւ են երեխաները հորինում ընկերներին: Առանձնացվում են մի քանի պատճառներ՝

1. Երեխայի նկատմամբ ճնշում և գերխնամք: 

Հաճախ երեխան մեծ ճնշում է զգում ծնողների կողմից: Ի դեպ, անպայման չէ, որ այդ ճնշումը լինի պատժի կամ սահմանափակումների տեսքով, ճնշում է նաև գերխնամքը և երեխայի նկատմամբ չափազանց մեծ սպասումների առկայությունը: Եվ երեխան, որպես փրկություն, փախչում է հորինված ընկերների երևակայական աշխարհ: Նման երևույթը կարող է ունենալ երկու տիպի զարգացումներ՝

ա/ երևակայական աշխարհում երեխան ամենակարող է. նա կարող է անել, այն, ինչ չեն թույլատրում իրական կյանքում՝ ունենալ շնիկ, ուտել մւրաբան գդալներով, քայլել տանիքների վրայով և այլն:

բ/ երեխան իր վրա է վերցնում ծնողի դերը և գործում է դրան համապատասխան՝ սահմանափակում և ճնշում է իր երևակայական ընկերներին, ովքեր այս դեպքում ամենայն հավանականությամբ կլինեն թույլ և անօգնական: Սա հրաշալի հնարավորություն է ծնողների համար տեսնել սեփական վարքը կողքից: 

2. Մեղքի զգացում:

Մեղքի զգացում ունենում են բոլորը, նույնիսկ երեխաները: Եվ որպեսզի կարողանան պայքարել դրա հետ, երեխաները հաճախ փախչում են երևակայական աշխարհ: Այստեղ մեծ տեղ է տրվում պատճին: Երեխա կարող է պատճել իր հերոսներին կամ ստեղծել այնպիսի սնենար, որտեղ երջանիկ պատահականությամբ փրկվել է մեծ պատճից: 

3. Տպավորությունների քաղց:

Եթե երեխայի հորինված պատմություններում գերակշռում են մեծ ճանապարհորդությունները, արկածները կամ ֆանտաստիկ իրադարձությունները, սա ծնողին կարող է ահազանգ հանդիսանալ այն մասին, որ երեխան կարիք ունի տպավորությունների և հետաքրքիր ժամանցի: 

4. Շփման պակաս:

Առավել հաճախ երևակայական ընկերները հայտնվում են երեխայի մոտ, երբ երեխան իրեն մենակ է զգում: Օրինակ՝ երբ ընտանիքում ծնվում է երկրորդ երեխան, և առաջնեկը իրեն լքված և միայնակ է զգում: 

5. Արտամղում:

Հաճախ երեխան իր երևակայական ընկերների հետ զրուցում է իր ամենաթաքուն ցանկությունների մասին: Եթե երեխայի երևակայական ընկերը օժտված է ինչ-որ գերբնական ունակություններով, ով միշտ կարող է պաշտպանել երեխային, ապա սա խոսում է պաշտպանված լինելու ցանկության մասին: 

Սակայն պետք է զգոն և ուշադիր լինել, քանի որ դեպքեր են պատահում, երբ երեխան ծնողից թաքցնում է իր երևակայական ընկերոջը: Սա վկայում է անվստահության և վախի մասին: 

Ի՞նչ անել նման դեպքերում: 

1. Ընդունել երեխայի երևակայությունը: Պետք չէ անընդհատ երեխային ասել, որ Կարլսոնն իրական չէ: Կարելի է մտնել երեխայի խաղի մեջ՝ օրինակ՝ սեղանին մեկ սպասք ավել դնել, լսել երեխայի արկածների մասին պատմությունները, սակայն, չպետք է թույլ տալ, որ նման հորինված կերպարը դառնա երեխայի համար շատ հարմար առիթ ՝ սեփական վարքի համար պատասխանատվությունից խուսափելու համար: 

2. Մի դարձեք նախաձեռնող, այսինքն՝ եթե երեխան ինքը չի հիշատակել իր երևակայական ընկերոջ անունը, մի հիշեցրեք կամ մի անդրադարձեք այդ թեմային: 

3. Թույլ մի տվեք, որ երեխան պատասխանատվությունը դնի ընկերոջ վրա:

4. Մի օգտագործեք երեխայի երևակայական ընկերոջը շահադիտական նպատակներով /Կարլսոնն ուզում է, որ դու սա ուտես..../

5. Խրախուսեք երեխայի երևակայության ցանկացած դրսևորումները

6. Փորձեք ավելի լավ ճանաչել երեխային:

Սովորաբար երևակայական ընկերները անհետանում են 7-9 տարեկանում, եթե դա տեղի չի ունեցել, ապա հարկ կա դիմել մասնագետի: Այլ որ դեպքերում է անհրաժեշտ դիմել մանկական հոգեբանին՝

Եթե նկատում եք, որ երեխան կորցնում է հետաքրքրությունը իրական աշխարհի նկատմամբ, չի ցանկանում շփվել հասակակիցների հետ, երբ երեխայի հետ չեն ցանկանում շփվել հասակակիցները՝ համարելով նրան տարօրինակ, երբ երեխան ընկնում է երևակայական ընկերոջ տիրապետության տակ և նունիսկ նրա կողմից բացասական ազդեցութան ենթարկվում, երբ երեխան չափազանց շատ է շփվում /մոտ 1 և ավել տարիներ/ նման ընկերոջ հետ: 

Աղբյուրը՝ http://medportal.ru/budzdorova/child/1019/

ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ Մաս 1.

• Մարդը խմբային նկարում ընկալվում է ավելի գրավիչ, քան միայնակ նկարի վրա: Այս երևույթը ստացել է "չերլիդերի էֆեկտ" անվամբ և  հաստատվել է Կալիֆոռնիայի համալսարանի պրոֆեսորների ուսումնասիրությունների արդյունքում: Հետազոտության մասնակիցները տղամարդկանց և կանանց միջինում ավելի բարձր էին գնահատում խմբային նկարներում, քան նույն նկարի մարդկանց առանձին նկարները: Հետազոտության ճշգրտությունն ապացուցելու համար, խմբային նկարներ են կազմվել անհատական նկարներից, որոնք նմանապես ավելի բարձր են գնահատվել, քան առանձին-առանձին:  

• 2009 թվականին շոտլանդական քաղաքներից մեկի փողոցներում հոգեբանների մի խումբ "կորցրեց" 240 դրամապանակ, որոնցում կային որոշ տվյալների դրամապանակների տերերի վերաբերյալ: Ընդհանուր առմամբ վերադարձվեցին դրամապանակների 42%-ը: Ի դեպ, դրամապանակների վերադարձման տոկոսը խիստ կապված էր այն հանգամանքից, թե ինչ նկար էր դրված դրամապանակում: Այսպես, տերերին վերադարձվեցին դրամապանակների 88 %-ը, որոնցում կար երեխայի նկար,   53%-ում՝ ընտանի կենդանի, 48%՝ ընդհանուր ընտանեկան լուսանկար, 28%՝ ծեր ամուսինների լուսանկար: Հետևությունները կատարեք իններդ: 

• Ոչ կոմպետենտ մարդիկ սովորաբար կարիերայի աստիճաններին ավելի բարձր դիրք են գրավում, քան ավելի բարձր որակավորում ունեցող անձինք: Սա բացատրվում է Դանինգ-Կրյուգերի էֆեկտով: Այսպես, որակավորման ավելի ցածր մակարդակով անձինք հակված են գերագնահատել իրենց կարողությունները, իսկ ընդունելով անհաջող որոշումներ, չեն կարողանում հետևություններ կատարել: Մինչդեռ բարձր որակավորում ունեցող անձինք իրերին ավելի սթափ են նայում և ընդհակառակը, հակված են թերագնահատել իրենց կարողություններն ու ունակությունները և ենթադրում են, որ շրջապատողները իրենց ցածր են գնահատում: Այս երևույթը փորձարարական ճանապարհով հաստատել են Կոռնելյան համալսարանի հոգեբաններ Դաննինգն ու Կրյուգերը 1999 թ-ին: 

• Երբ ամերիկացի գրող և հոգեբան Թիմոտի Լիրիին /Լիրիի թեստի/ դատապարտեցին թմրանյութերի պահպանման համար 38 տարի ժամկետով, կալանքի վայր ընտրելու համար նրան առաջարկեցին լրացնել մի թեստ, որը Լիրին մի քանի տարի առաջ ինքն էր մշակել: Իմանալով բոլոր գաղտնիքները՝ Լիրին այնպես լրացրեց թեստը, որպեսզի նրա անձնային տիպի համապատասխանի դաշտային-պարտեզային աշխատանքներին մասնակցող անձանց անձնային տիպին: Արդյունքում Լիրին դարձավ բանտի պարտիզպանը, որտեղից էլ փոխավ կես տարի անց 1970 թվականին: 

• 1948 թվականին Բերտրամ Ֆեռերը անցկացրեց հոգեբանական գիտափորձ իր ուսանողների շրջանում: Նա տվեց ուանողներին անձնային թեստ, որից հետո յուրաքանչյուրին ներկայացրեց արդյունքները: Իրականում բոլորի արդյունքները նույնն էին, որոնք վերցված էին ամսագրի աստրոլոգիական հատվածից: Ուսանողները գնահատեցին թեստի արդյուքնների և իրենց անձնային առանձնահատկությունների համապատասխանությունը 4,26 միավոր  միավորից: Այս երևույթը ստացավ Բարնաումի/ի պատիվ հայտնի շոուիմենի/ կամ Ֆորերի էֆեկտ անվանումը: Այն բացատրում է մարդկանց լայն զանգվածների շրջանում աստրոլոգիայի, հիրոպանտիայի և այլ նման ուղղութոյւնների տարածվածությունը:  

Слабоумие никогда не приходит внезапно

Академик Бехтерев, тот самый, что посвятил жизнь изучению мозга, как-то заметил, что великое счастье умереть, не растеряв на дорогах жизни разум, будет дано лишь 20% людей. Остальные к старости, увы, превратятся в злых или наивных маразматиков и станут балластом на плечах собственных внуков и взрослых детей. 80% - это значительно больше, чем число тех, кому по бездушной статистике суждено заболеть раком, болезнью Паркинсона или слечь в старости от хрупкости костей.

Для того, чтобы войти в будущем в счастливые 20%, постараться придется уже сейчас.

Известный советский поэт Заболоцкий вывел универсальный рецепт здоровой жизни, который, помнится, заставляли заучивать наизусть всех учеников средней школы. Да-да, то самое четверостишие:

"Не позволяй душе лениться,

чтоб в ступе воду не толочь,

душа обязана трудиться и день, и ночь,

и день,и ночь".

На деле с годами начинают лениться практически все. Парадокс - мы много работаем в юности, чтобы не иметь проблем в старости. А получается наоборот. *Чем больше мы успокаиваемся и расслабляемся, тем больший вред приносим себе.*

• Уровень запросов сводится к банальному набору: "вкусно поесть - вдоволь поспать". Исчезают заботы о хлебе насущном. Интеллектуальная работа сводится к разгадыванию кроссвордов.
• Зато непомерно возрастает уровень требований и претензий к жизни и к окружающим: "Я-то трудностей хлебнул, теперь ты покрутись!"
• Давит груз прошлого, а ведь оно не всегда бывает простым.
• Возрастает категоричность и процент ценочных суждений.
• Раздражение от непонимания чего-то выливается в отторжение действительности.
• Человек, сам того не замечая, глупеет, а то и вовсе превращается в самодура, увеличивая пропасть между собой и окружающим миром.
• Становится враждебным, глухим и слепым к зову близких.
• Теряет физическую и интеллектуальную форму.
• Страдает память, способности к мышлению.
• И постепенно человек отдаляется от реального мира, создавая свой, зачастую жестокий и враждебный, болезненный фантазийный мир, из которого каждому, кто соприкасается с ним, хочется убежать как можно дальше, куда глаза глядят.

Более всего слабоумие грозит тем, кто прожил жизнь, не меняя своих установок. Такие черты как чрезмерная принципиальность, упорство, консерватизм скорее приведут в старости к слабоумию, чем гибкость, способность быстро менять решения, эмоциональность. "Главное, ребята, сердцем не стареть!" – написал другой известный русский классик. Тот, что в

возрасте почти восьмидесяти лет женился на женщине на 40 лет младше себя. И, говорят, до сих пор счастлив.

Первые ласточки.

Слабоумие никогда не приходит внезапно. Слабоумие - не сумасшествие и даже не психическое отклонение, и уж тем более не болезнь. Поэтому и отследить его начало невероятно сложно.

Оно прогрессирует с годами, приобретая все больше и больше власти над человеком. То, что сейчас всего лишь предпосылки, в будущем может стать благодатной почвой для ростков слабоумия. Вот некоторые косвенные признаки, указывающие на то, что Вам, может быть, стоит заняться апгрейдом мозга.

1. Вы стали болезненно воспринимать критику, в то время как сами слишком часто критикуете других.

2. Вам не хочется учиться новому. Скорее согласитесь на ремонт старого мобильного телефона, чем будете разбираться в инструкции к новой модели.

3. Вы часто произносите: "А вот раньше", то есть, вспоминаете и ностальгируете по старым временам.

4. Вы готовы с упоением рассказывать о чем-то, невзирая на скуку в глазах собеседника. Не важно, что он сейчас заснет, главное: то, о чем Вы говорите, интересно Вам..

5. Вам трудно сосредоточиться, когда Вы начинаете читать серьезную или научную литературу. Плохо понимаете и запоминаете прочитанное. Можете сегодня прочитать половину книги, а завтра уже забыть ее начало.

6. Вы стали рассуждать о вопросах, в которых никогда не были сведущи. Например, о политике, экономике, поэзии или фигурном катании. Причем Вам кажется, что Вы настолько хорошо владеете вопросом, что могли бы прямо завтра начать руководить государством, стать профессиональным литературным критиком или спортивным судьей.

7. Из двух фильмов - произведение культового режиссера и популярная киноновелла/детектив - Вы выбираете второе. Зачем лишний раз напрягаться?

Вы вообще не понимаете, что интересного кто-то находит в этих культовых режиссерах.

8. Вы уверены, что другие должны подстраиваться под Вас, а не наоборот.

9. Многое в Вашей жизни сопровождается ритуалами. Например, Вы не можете выпить свой утренний кофе из какой-нибудь другой кружки, кроме своей любимой, не покормив предварительно кота и не пролистав утреннюю газету.

Выпадение даже одного элемента выбило бы Вас из колеи на целый день.

10.Временами Вы замечаете, что тираните окружающих какими-то своими поступками, причем делаете это без злого умысла, а просто потому, что считаете, что так - правильнее.

Апгрейд мозга!

Заметьте, самыми светлыми людьми, до самых преклонных лет сохраняющими разум, как правило, являются люди науки и искусства, то есть те, кому по долгу службы приходится напрягать свою память и совершать ежедневную умственную работу. Более того, им приходится все время держать руку на пульсе современной жизни, не отставать от модных тенденций и даже в чем-то опережать их. Такая "производственная необходимость" и есть гарантия счастливого разумного долголетия.

1. Каждые два-три года начинайте чему-то учиться. Конечно, Вам не обязательно поступать в институт и получать третье или даже четвертое образование. Но Вы вполне можете пройти краткосрочный курс повышения квалификации или освоить совершенно новую профессию. Старая суфийская притча: "Ученик мудреет в глазах Бога, но молодеет в глазах людей!"

2. Окружайте себя молодыми людьми. У них Вы всегда сможете поднабраться всяких полезных вещей, которые помогут Вам всегда оставаться современным.

3. Если Вы давно не узнавали ничего нового, может быть, Вы просто не искали?

4. Время от времени решайте интеллектуальные задачки и проходите всевозможные предметные тесты, благо того и другого сейчас более чем остаточно в Интернете.

5. Постоянно учите иностранные языки. Даже если Вы не будете на них разговаривать и не выучите язык как следует, все равно необходимость регулярно запоминать новые слова поможет тренировать память.

6. Растите не только вверх, но и вглубь! Доставайте старые учебники и периодически вспоминайте школьную и ВУЗовскую программу!

7. Занимайтесь спортом! Регулярная физическая нагрузка до седых волос и после - действительно спасает от слабоумия.

8. Почаще тренируйте память, заставляя себя вспоминать стихи, которые когда-то знали наизусть, танцевальные па, программы, которые разучивали в институте, номера телефонов старых друзей и многое другое - все, о чем сможете вспомнить.

9. Разбивайте привычки и ритуалы! Чем более Ваш следующий день будет отличаться от предыдущего, тем меньше вероятность, что Вы "закоптитесь" и придете к слабоумию. Ездите на работу по разным улицам, откажитесь от привычки заказывать одни и те же блюда, занимайтесь тем, чего никогда раньше не умели

10.Давайте больше свободы другим и делайте как можно больше сами. Чем больше спонтанности, тем больше творчества. Чем больше творчества, тем дольше вы сохраните ум и интеллект!

http://www.liveinternet.ru/users/nonnchen/